Beschrijvende handelsnaam is (toch) beschermd

Het handelsnaamrecht regelt de bescherming van de naam van een onderneming. Dit recht lijkt op het merkenrecht, maar verschilt ook behoorlijk. Het handelsnaamrecht biedt vooral een uitkomst omdat er geen registratieplicht bestaat. Ook is een groot voordeel dat een handelsnaam niet onderscheidend hoeft te zijn om toch beschermd te zijn. Hoewel het een tijd lang de tendens was in de rechtspraak dat inbreuk op een beschrijvende handelsnaam nauwelijks werd aangenomen, lijkt het tij het afgelopen jaar gekeerd: recente uitspraken laten zien dat ondernemers op basis van beschrijvende handelsnamen wel degelijk met succes kunnen optreden tegen concurrenten. Zo ook BudgetVerhuisservice, een onderneming die met succes bezwaar maakte tegen het gebruik van de handelsnaam SnelleBudgetVerhuisservice door een concurrent.

Bescherming van de handelsnaam

Het handelsnaamrecht regelt de bescherming van de handelsnaam, in juridische termen: ‘de naam waaronder een onderneming wordt gedreven’. Dit is een “gratis” recht dat de ondernemer altijd kan inroepen zonder dat er een registratie vereist is, zoals in het merkenrecht geldt. Het feit dat de handelsnaam wordt gebruikt in de markt is dus al voldoende om dit recht te kunnen claimen.

Gevaar voor verwarring

Op basis van de Handelsnaamwet kan de gebruiker van een oudere handelsnaam in verschillende gevallen optreden. De belangrijkste inbreuksituatie is die waarin een andere onderneming gebruik maakt van een overeenstemmende naam waardoor er een gevaar voor verwarring ontstaat. Bij deze beoordeling wordt ook gekeken naar de aard van de ondernemingen en de plaats waar ze gevestigd zijn.

Geen onderscheidend vermogen vereist

Een mooie bijkomstigheid is dat de handelsnaam geen onderscheidend vermogen hoeft te hebben – een beschrijvende handelsnaam is dus in principe óók beschermd. Hierin wijkt het handelsnaamrecht dus af van het merkenrecht.

Tóch geldt dat een beschrijvende handelsnaam doorgaans in mindere mate beschermd is: het publiek is namelijk gewend dat bedrijven tegenwoordig vaak een beschrijvende handelsnaam gebruiken voor hun diensten, en daardoor zal er minder snel sprake zijn van verwarringsgevaar tussen twee overeenstemmende beschrijvende handelsnamen.

De Hoge Raad heeft begin vorig jaar bepaald dat voor beschrijvende handelsnamen géén andere toets voor inbreuk geldt. Bij de beoordeling van eventuele handelsnaaminbreuk wordt gekeken naar alle omstandigheden van het geval, dus ook in hoeverre de ingeroepen handelsnaam beschrijvend is en welke impact dat heeft op het verwarringsgevaar. Maar als de oudere beschrijvende handelsnaam bijvoorbeeld (enige) bekendheid heeft kan dit al een betekenen dat er verwarring kan ontstaan, en maakt het dus niet uit dat de naam beschrijvend is. In zo’n geval kan er dus toch gewoon worden opgetreden tegen de overeenstemmende handelsnaam.

Budget Verhuisservice vs Snelle Budget Verhuisservice

Nu de Hoge Raad meer duidelijkheid heeft geschept, is het voor partijen met een beschrijvende handelsnaam weer wat aantrekkelijker geworden om de gang naar de rechter te wagen. Ook voor BudgetVerhuisservice heeft dit goed uitgepakt – de rechter oordeelt namelijk dat het gebruik van de naam SnelleBudgetVerhuisservice een handelsnaaminbreuk oplevert en dus niet meer gebruikt mag worden.

De handelsnaam BudgetVerhuisservice is weliswaar beschrijvend, maar is tegelijkertijd ook bekend geworden door uitgebreide reclame-investeringen. Het gebruik van de concurrerende handelsnaam SnelleBudgetVerhuisservice kan voor verwarring zorgen: de toevoeging van het woord ‘snelle’ zorgt wel voor een verschil, maar dit verschil is ondergeschikt, omdat ‘snelle’ net zo beschrijvend is als de rest van de handelsnaam. Door deze toevoeging wordt het gevaar voor verwarring dus niet weggenomen.

Wat SnelleBudgetVerhuisservice ook niet heeft geholpen: haar websiteteksten waren deels hetzelfde én er waren daadwerkelijk al concrete gevallen van verwarring geweest onder potentiële klanten van BudgetVerhuisservice.

De optelsom van al deze omstandigheden is dus dat BudgetVerhuisservice met succes kon optreden. Al met al goed nieuws voor gebruikers van beschrijvende handelsnamen, want er is wat meer ruimte voor bescherming tegen verwarringsgevaar. Wil je meer weten over bescherming van jouw handelsnaam, of heb je te maken met een mogelijke inbreukmaker? Laat het me weten: sparren is vrijblijvend!